Աստղաքիմիա, աստղակենսաբանություն
և արտարեգակնային մոլորակներ

Գիտական ծրագիր 2017-2018

1․ Օրգանական (ածխածին պարունակող) նյութի շրջանառությունը Գալակտիկայում ՝
1․1 Մոլորակաձև Միգամածություններ֊ում PAH, C60 և այլ նման նյութերի առաջացման հնարավորության վերլուծությունը,
1․2 միջաստղային նյութի պայմաններում արոմատիզացիայի երևույթով պայմանավորված PAH մոլեկուլների առաջացման և/կամ քայքայման հնարավորության վերլուծությունը,
1․3 մոլեկուլյար ամպերում (ՄԱ) ալիֆատիկ և արոմատիկ բաղադրիչների տեսական ու դիտողական դրսևորման հնարավորության վերլուծությունը,
1․4 աստղային սկավառակներում նախակենսաբանական միացությունների (դիենիկ մոլեկուլների, հատկապես իզոպրենային ածխաջրածինների, ամինաթթուների, շաքարների և այլն) առկայության հնարավորության վերլուծությունը և սպեկտրալ դրսևորման դեպքերի հնարավոր բացահայտումը հայտնի դիտվող սպեկտրներում,
1․5 C/O տարբեր արժեքներով AGB աստղերի և ՄՄ֊րի դիտվող սպեկտրներում օրգանական նյութերին բնորոշ առանձնահատկությունների կախվածությունը նյութի (երկու փուլում էլ) համապատասխան արտահոսքի տեմպից և արագությունից,
1.6 Սառույցների գոյատևումը ՄՄ֊րի պայմաններում.
1.6.1 Ջրի գազի և սառույցի բաժինները ՄՄ֊րի անհամասեռություններում և ժամանակից կախված ֆոտոդիսոցիցման ֆրոնտից դեպի դուրս.
1.6.2 Ջրի սառույցի ամորֆ և բյուրեղային տեսակները վերը նշված պայմաններում.

2․ Բարդ քիմիական միացությունների գոյատևումը գալակտիկաներում Տիեզերքի էվոլյուցիայի ընթացքում ՝
2․1 Բարձր աստղաառաջացման տեմպով գալակտիկաներում աստղաառաջացման արագության և կոշտ ճառագայթման հոսքերի կապը և համապատասխան ճարագայթման դոզաները օրգանական նյութերի գոյատևման տեսանկյունից (միա֊ և երկչափ բաշխվածություններ),
2․2 Գալակտիկաների միջուկների ակտիվությունը և կոշտ ճառագայթման հոսքերի կապը և համապատասխան ճարագայթման դոզաները օրգանական նյութերի գոյատևման տեսանկյունից (միա֊ և երկչափ բաշխվածություններ),
2․3 Սառույցները (այդ թվում նաև PAH, HAC, C60 և այլն) որպես ակտիվության ձևի տարանջատման դիտվող գործոն SB և AGN գալակտիկաներում՝
2.4 Տիեզերական մասնիկների գերիշխման տիրույթների ցուցանիշները ակտիվ գալակտիկաների տարատեսակներում ՝ HII գալակտիկաներ, գեր֊աստղասփյուռներ, կապույտ կոմպակտ գալակտիկաներ, WR գալակտիկաներ և այլն․

3․ Երկրի (և այլ մոլորակների) մթնոլորտի խոտորումները արտերկրային գործոններով ՝
3․1 Արեգակի անցումը միջաստղային ամպերով՝ ԳՄ և ԷՄ հոսքերը,
3․2 գերհզոր արեգակնային բռնկումներ՝ ԳՄ և ԷՄ հոսքերը,
3․3 հելիոլորտի էվոլյուցիոն փոփոխությունները Արեգակի տիպի աստղերի դիտումների հիման վրա՝ էներգետիկ մասնիկների հոսքերի փոփոխությունը և ճառագայթման դոզաները համակարգի տարբեր տիրույթներում,

4. մատչելի արխիվային նյութի հավաքագրում և օգտագործում

5. դիտումների պլանավորում ու իրականացում

Արարատ ԵՂԻԿՅԱՆ ֆ․-մ․գ․թ․, Ավագ գիտաշխատող, Խմբի ղեկավար
Անահիտ ՍԱՄՍՈՆՅԱՆ Կրտսեր գիտաշխատող	Արմեն ՀԱԿՈԲՅԱՆ Կրտսեր գիտաշխատող	Արթուր ԱՄԻՐԽԱՆՅԱՆ ֆ․-մ․գ․թ․, գիտաշխատող

---

2012-2017թթ. գիտական հրապարակումները

Գրախոսվող հոդվածներ


• Yeghikyan, A., Hakobyan Ashot., 2017, Possible solar superflare impact on the terrestrial atmosphere, in preparation.


• Yeghikyan, A., Samsonyan A., 2017, Ices in starburst galaxies, in preparation.


• Yeghikyan, A., Martirosyan, J., 2017, PAH in WR galaxies, in preparation.


• Yeghikyan, A., Gishyan, S., 2017, Stellar winds in planetary nebulae: the impact on the nebulae chemistry, in preparation.


• Yeghikyan, A., Gevorgyan, V., 2017, O,B star winds: the impact on the parent molecular cloud chemistry, in preparation.


• Yeghikyan, A. 2017, Astrochemistry as the basics for the astrobiology, in preparation.


• Yeghikyan, A., Fahr, H. 2017, On the effectivity of particle acceleration under conditions of interacting stellar winds in planetary nebulae, submitted.


• Yeghikyan, A. 2017, On the particles acceleration possibilities in WR nebulae shocks, submitted


• Hakobyan, Armen. 2017, Investigation of performance of the BAO 2.6 m telescope: influence of the main mirror's optical quality, submitted


• Yeghikyan, A., 2017, On dust irradiation in planetary nebulae in the context of survivability of ices, Molecular Astrophysics, 8, 40 - 47.


• Yeghikyan, A., 2017, Ices under conditions of planetary nebulae, in: Non-Stable Universe: Energetic Resources, Activity Phenomena and Evolutionary Processes, ASP Conf. Series, (Eds. A. M. Mickaelian, H. A. Harutyunian, E. H. Nikoghosyan), 511, 98-107.


• Yeghikyan, A., 2017, Evolution of energetic particle fluxes in the early heliosphere, Astrophysics, 60 (3), 374 – 386.


• Yeghikyan, A. 2017, The origin of life from the astrophysical point of view, 1st Int. Youth School-Conf. Proceedings, 4 pages, in press.


• Yeghikyan, A., 2016, Irradiation of ices inside molecular clouds in cosmic ray dominated regions of galaxies, in: Eds.: A. M. Mickaelian, H. G. Khosroshahi, H. A. Harutyunian.Proc.of Armenian-Iranian Astronomical Workshop, Yerevan, p. 162-169.


• Yeghikyan, A., 2016, On Survivability of Ices in Active Galaxies, in: Edited by A. Mickaelian, A. Lawrence and T. Magakian.ASP Conf. Series, Vol. 505, p.144-151.


• Samsonyan, A., L.; Using The Cornell Atlas of Spitzer/IRS Sources, Proceedings of an International Symposium dedicated to the 50th anniversary of the Markarian Survey and the 10th anniversary of the Armenian Virtual Observatory, Vol. 505, p.233, 2016


• Samsonyan, A., L.; Mid-Infrared [NeII] and [NeIII] Emission Line Profiles in Starbursts and AGN, Proceedings of Armenian-Iranian Astronomical Workshop (AIAW), "Gitutyun" Publishing House of the National Academy of Sciences of the Republic of Armenia (NAS RA), p. 200-204, 2016


• Samsonyan, Anahit; Weedman, Daniel; Lebouteiller, Vianney; Barry, Donald; Sargsyan, Lusine; Neon and [C II] 158 μm Emission Line Profiles in Dusty Starbursts and Active Galactic Nuclei, The Astrophysical Journal Supplement Series, Volume 226, Issue 1, article id. 11, 18 pp. (2016)


• Yeghikyan, A., 2015, Was the Universe always a convenient place for the origin of life? In: Eds.: H. A. Harutyunian, A. M. Mickaelian, S. V. Farmanyan. Yerevan, "Gitutyun", p. 72-82, (in Armenian, with English ''Abstract'').


• Sargsyan, L.; Samsonyan, A.; Lebouteiller, V.; Weedman, D.; Barry, D.; Bernard-Salas, J.; Houck, J.; Spoon, H.; Star Formation Rates from [C II] 158 mum and Mid-infrared Emission Lines for Starbursts and Active Galactic Nuclei; The Astrophysical Journal, Volume 790, Issue 1, article id. 15, 12 pp. (2014)


• Yeghikyan, A., Barsamyan, L., 2013, Irradiation of dust in molecular clouds. IV. ACR doses. Astrophysics, 56, 443-452.


• Yeghikyan, A., 2013, On the radii of astrospheres, Astrophysics, 56, 246-254.


• Yeghikyan, A., 2013, On dust irradiation in molecular clouds. III. Internal sources of stellar UV photons, Astrophysics, 56, 142-151.


• Yeghikyan, A. 2013, Astrobiology, biomass-extinctions and all that, ArAS News,64, 8-11.


• Melikian, N. D.; Tamazian, V. S.; Karapetian, A. A.; Samsonyan, A. L., Emission objects in Cyg OB7. Flare activity variation of UV Ceti, AIP Conference Proceedings, Volume 1452, pp. 73-79 (2012)


• Sargsyan L., Lebouteiller V., Weedman, D., Spoon H., Bernard-Salas J, Engels D., Stacey G., Houck J., Barry D., Miles J., Samsonyan A.;[C II] 158 μm Luminosities and Star Formation Rate in Dusty Starbursts and Active Galactic Nuclei; The Astrophysical Journal, Volume 755, Issue 2, article id. 171, 13 pp. (2012)


• Sargsyan, L.; Gevorgyan, M.; Abrahamyan, H.; Kostandyan, G.; Paronyan G.; Samsonyan, A.; Sargsyan, D.; Sinamyan, P.; Dust obscuration of the narrow line region of active galactic nuclei, Astrophysics, Volume 55, Issue 4, pp.460-470, 2012

Գիտաժողովների նյութեր


• Yeghikyan, A. Does “iron” in Armenian really means a “sky drop” ? Inter. Conf. “Astronomical Heritage of the Middle East”, Byurakan, November 13-17 2017.


• Yeghikyan, A. 2017, On the particles acceleration possibilities in WR nebulae shocks, Stellar Associations: 70 Years of Research, Byurakan, Sept. 2017.


• Yeghikyan, A. 2017, The origin of life from the astrophysical point of view, 1st Int. Youth School-Conf. Proceedings, Byurakan, Sept. 2017.


• Anahit Samsonyan, Dual AGNs observed with NOT and INT, Stellar Associations: 70 Years of Research, Byurakan, Sept. 2017.


• A. Samsonyan, Velocity Dispersions in Mid Infrared Neon and Far Infrared [CII] Emission Lines for Starbursts and AGN, EWASS2017, poster: 26-30 June 2017, Prague, Czeck Republic.

---

Հանրամատչելի հրապարակումներ

• Եղիկյան, Ա. 2008, Տեսակների զանգվածային բնաջնջման աստղաֆիզիկական տեսակետ


• Եղիկյան, Ա. 2009, Նյութի նախակենսաբանական էվոլյուցիայի մասին․ որտե՞ղ են առաջացել բարդ օրգանական միացությունները


• Եղիկյան, Ա. 2010, Արդյո՞ք Մարսի մթնոլորտում դիտվող մեթանը կենսածին բնույթ ունի


• Yeghikyan, A. 2013, Astrobiology, bio-mass-extinctions, and all that


• Եղիկյան, Ա. 2014, Աստղագիտության կապն այլ գիտությունների, մշակույթի և հասարակության հետ


• Եղիկյան, Ա. 2015, Արդյո՞ք Տիեզերքը միշտ է եղել բարենպաստ կյանքի առաջացման համար


• Yeghikyan, A. 2018, Does Iron in Armenian really means a Sky Drop?


• Եղիկյան, Ա. 2019, Կյանքի առաջացման աստղաֆիզիկական տեսակետը

---