Մամուլի հաղորդագրություն
ՀՀ ԳԱԱ Վ. Համբարձումյանի անվ. Բյուրականի աստղադիտարան
Մամուլի հաղորդագրություն 24.10.2019
ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է ԲՅՈՒՐԱԿԱՆԻ ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆԻ և ԻՍՊԱՆԻԱՅԻ ՌԱՄՈՆ ՄԱՐԻԱ ԱԼԵՐԻ ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆԻ ՄԻՋԵՎ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՀՀ ԳԱԱ Վ. Համբարձումյանի անվ. Բյուրականի աստղադիտարանը արդեն երկար տարիներ է, ինչ համագործակցում է Իսպանիայի Սանտիագո դե Կոմպոստելա համալսարանի Ռամոն Մարիա Ալերի աստղադիտարանի հետ:
Համագործակցությունը սկսվել է կրկնակի աստղերի սպեկտրային և բևեռաչափական դիտումներից: Նախկին հին մեթոդներին այժմ փոխարինելու է եկել նորը, որը կոչվում է սպեկլ ինտերֆերաչափություն: Մեթոդը սկսել է կիրառվել ընդամենը մի քանի տարի առաջ eMCCD սարքը ձեռք բերելու շնորհիվ: Սարքը հնարավորություն է տալիս դիտել այն աստղերը, որոնց մոտ կասկածում է կրկնակիություն: Այսպիսով, սպեկլ ինտերֆաչափություն մեթոդի միջոցով ստացվում են շատ պատկերներ, որոնք այնուհետև համադրվում և հատուկ մաթեմատիկական հաշվարկների միջոցով գումարվում են իրար: Այս եղանակով հնարավոր է լինում նվազեցնել մթնոլորտային տուրբուլենցիան և հանել երկնքի ֆոնը: Յուրաքանչյուր դիտման ընթացքում հավաքագրվում են աստղերի որքան հնարավոր է շատ չափումներ, և ապա այդ տվյալներն օգտագործում կրկնակի աստղերի ուղեծրերը չափելու համար:
Դիտումները կատավում են 2,6 մետր հայելու տրամագծով աստղադիտակի միջոցով, որն ամենամեծն է Բյուրականի աստղադիտարանում:
Ծրագիրը ղեկավարում են Իսպանիայից Խոսե-Անխել Դոկոբոն և Հայաստանից՝ ԲԱ «Անկայուն երևույթներ» գիտահետազոտական բաժնի ավագ գիտաշխատող Նորայր Մելիքյանը:
Համագործակցության շրջանակներում ամեն տարի Բյուրականի աստղադիտարան են այցելում իսպանացի ասպիրանտներ՝ զբաղվելու համատեղ հետազոտական աշխատանքով։
Այս տարի ԲԱ–ն հյուրընկալել է Ռամոն Մարիա Ալերի աստղադիտարանի ասպիրանտ Պեդրո Պաբլո Կամպո Դիասին, ով արդեն մի քանի տարի է զբաղվում է ուղեծրերի չափումներով և աստղագիտական հետազոտություններով:
Մելինե Ասրյան
